Ο Δημόκριτος λέει πως "τίποτα δεν έχει αναπηδήσει από το τίποτα.".
Από αυτό βεβαίως, δεν εξαιρούνται ούτε οι μονοθεϊστικές θρησκείες. Ωστόσο, μελετώντας τις Βίβλους των θρησκειών, θα διαπιστώσομε πως πολλά σημεία είναι ασαφή και άλλα δίνουν ελάχιστες πληροφορίες. Αυτό καθιστά μια έρευνα για τις ρίζες προέλευσής τους ενδιαφέρουσα, είτε αυτή γίνεται με θρησκευτικά, φιλοσοφικά ή ιστορικά κριτήρια. Το μόνο σίγουρο είναι πως αυτές οι μονοθεϊστικές θρησκείες αφορούν σε ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων και κατά κάποιο τρόπο είναι αιτία για τις σημαντικότερες μετακινήσεις ανθρωπίνων μαζών στην ιστορία της ανθρώπινης φυλής.
Αναφορικά στη θρησκεία του Ισλάμ, πολλά σημεία της Ιερής Βίβλου Κοράν είναι δυσνόητα και ως εκ τούτου η ερμηνεία τους στηρίζεται στον προφορικό λόγο, το Χαντίθ. Παρότι ο Μωχάμεντ (ε.σ) καταγράφεται σαν Αγγελιοφόρος του Θεού - Ρασούλ Αλλάχ και όχι σαν προφήτης του Θεού - Νάμπι Αλλάχ, εντούτοις οι πιστοί τον καλούν προφήτη δίνοντας την ιδιότητα του τελευταίου και μέγιστου των προφητών. Άρα, αυτά τα δύο, το Κοράν και το Χαντίθ, διαμορφώνουν τη μορφή του Ισλάμ.
Το Κοράν έχει κάποια δύσκολα σημεία προς εξήγηση, όπως η 50η Σούρα, Αλ Κκάφ. Επιφανειακά φαίνεται να αφορά στο γράμμα Κκαφ. Όμως πολλοί λένε σύμφωνα με το Χαντίθ, πως αφορά στο μυθικό Βουνό Κκαφ. Αναμφισβήτητα το Κοράν είναι η Αποκάλυψη του Θεού και αυτό δεν μπορεί να το απορρίψει κανείς.
Δεν θα τολμήσω να κάνω οποιαδήποτε ανάλυση στο πώς αναπτύχθηκε η θρησκεία μέχρι την τελική της μορφή. Είμαι εντελώς ακατάλληλη και δεν διαθέτω τέτοιες βαθιές ιστορικές γνώσεις. Μπορώ όμως να κάνω μια μικρή προσέγγιση σε ορισμένα σημεία, αυτά που διαπίστωσα να αναφέρονται από Έλληνες συγγραφείς της προϊσλαμικής και μετά εποχής.
Οι κάτοικοι της Αραβίας ήταν σύνολο διαφόρων φυλών. Ήταν οι γηγενείς και οι έποικοι που ήρθαν από την Αιθιοπία, από τη Σουμερία, από την Αίγυπτο, από το όρος Σινά, από την Βαβυλωνία και γενικά από το Βορρά και τη Δύση. Αυτό έχει καταγραφτεί και υπάρχει καμία αμφιβολία πως ήταν κάτοικοι από τους πρόωρους χρόνους της Χαμιτικής περιόδου.
Όλοι οι ξένοι λαοί επηρέασαν το θρησκευτικό στάτους της Αραβίας. Υπάρχουν αραβικές επιγραφές που το αποδεικνύουν αυτό, που περιέχουν ονόματα τέτοιων θεοτήτων όπως ο Σιν (Σεληνιακός Θεός των Σουμέριων, Βαβυλωνίων και Ασσυρίων) και η Ιστάρ που λατρεύονται από τους Σουμέριους αρχικά και μετά από τους Βαβυλώνιους, Ασσύριους, Σύριους και τμήμα της Αραβίας.
Φαίνεται πως οι Άραβες είχαν σαν αρχική θρησκεία τη λατρεία του Ενός, σαν γνήσια παιδιά του Σημ και του Ισμαήλ. Όμως και οι άλλες θρησκείες είχαν μπει στην Αραβία, μέσω των ξένων επιρροών, αν και η πίστη στον έναν αληθινό Θεό δεν είχε εξασθενίσει ποτέ εξ ολοκλήρου. Οι πιο στενά συνδεδεμένες φυλές ορκιζόταν με έναν όρκο στο όνομα του Θεού (Αλλάχ) και στην έκφραση, "ένας εχθρός του Θεού".
Μελετώντας τον Ιώβ και τον Ηρόδοτο, ενημερωνόμαστε πως υπήρχαν δύο θεότητες, μία αρσενική και μια θηλυκή. Αυτές λατρεύτηκαν από τους Άραβες. Οι δύο θεότητες προσδιορίζονται στις μορφές του Διονύσου και της Ουρανίας.
Ο Ηρόδοτος μας ενημερώνει ότι τα ονόματά τους σε Αραβικά ήταν Οροτάλτ και Αλιλάτ
Σέβονται δὲ Ἀράβιοι πίστις ἀνθρώπων ὅμοια τοῖσι μάλιστα. Ποιεῦνται δὲ αὐτὰς τρόπῳ τοιῷδε. Τῶν βουλομένων τὰ πιστὰ ποιέεσθαι ἄλλος ἀνὴρ ἀμφοτέρων αὐτῶν ἐν μέσῳ ἑστεὼς λίθῳ ὀξέϊ τὸ ἔσω τῶν χειρῶν παρὰ τοὺς δακτύλους τοὺς μεγάλους ἐπιτάμνει τῶν ποιευμένων τὰς πίστις, καὶ ἔπειτα λαβὼν ἐκ τοῦ ἱματίου ἑκατέρου κροκύδα ἀλείφει τῷ αἵματι ἐν μέσῳ κειμένους λίθους ἑπτά, τοῦτο δὲ ποιέων ἐπικαλέει τε τὸν Διόνυσον καὶ τὴν Οὐρανίην.
Ἐπιτελέσαντος δὲ τούτου ταῦτα ὁ τὰς πίστις ποιησάμενος τοῖσι φίλοισι παρεγγυᾷ τὸν ξεῖνον ἢ καὶ τὸν ἀστόν, ἢν πρὸς ἀστὸν ποιῆται, οἱ δὲ φίλοι καὶ αὐτοὶ τὰς πίστις δικαιοῦσι σέβεσθαι. Διόνυσον δὲ θεῶν μοῦνον καὶ τὴν Οὐρανίην ἡγέονται εἶναι, καὶ τῶν τριχῶν τὴν κουρὴν κείρεσθαί φασι κατά περ αὐτὸν τὸν Διόνυσον κεκάρθαι· κείρονται δὲ περιτρόχαλα, ὑποξυροῦντες τοὺς κροτάφους. Ὀνομάζουσι δὲ τὸν μὲν Διόνυσον Ὀροτάλτ, τὴν δὲ Οὐρανίην Ἀλιλάτ.
Και αλλού λέει:
Πέρσας δὲ οἶδα νόμοισι τοιοισίδε χρεωμένους, ἀγάλματα μὲν καὶ νηοὺς καὶ βωμοὺς οὐκ ἐν νόμῳ ποιευμένους ἱδρύεσθαι, ἀλλὰ τοῖσι ποιεῦσι μωρίην ἐπιφέρουσι, ὡς μὲν ἐμοὶ δοκέειν, ὅτι οὐκ ἀνθρωποφυέας ἐνόμισαν τοὺς θεοὺς
κατά περ οἱ Ἕλληνες εἶναι. Οἱ δὲ νομίζουσι Διὶ μὲν ἐπὶ τὰ ὑψηλότατα τῶν ὀρέων ἀναβαίνοντες θυσίας ἔρδειν, τὸν κύκλον πάντα τοῦ οὐρανοῦ Δία καλέοντες. Θύουσι δὲ ἡλίῳ τε καὶ σελήνῃ καὶ γῇ καὶ πυρὶ καὶ ὕδατι καὶ ἀνέμοισι. Τούτοισι μὲν δὴ θύουσι μούνοισι ἀρχῆθεν, ἐπιμεμαθήκασι
δὲ καὶ τῇ Οὐρανίῃ θύειν, παρά τε Ἀσσυρίων μαθόντες καὶ Ἀραβίων· καλέουσι δὲ Ἀσσύριοι τὴν Ἀφροδίτην Μύλιττα, Ἀράβιοι δὲ Ἀλιλάτ, Πέρσαι δὲ Μίτραν.
Είναι ενδεχομένο, η Αλλάτου των Βαβυλωνίων πως είναι η Αλιλάτ, αυτή η θεότητα που αναφέρεται στο Κοράν.
53- AN-NAJM, εδάφιο 19
فَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَالْعُزَّى
19 Afaraaytumu allata waalAAuzza
19 μήπως είδατε την Λατ (Αλ-Λατ) και την Ουζά (Άλ-Ουζά);
Σύμφωνα με τον Movers, Οροτάλτ είναι “το πυρ του Θεού”, ôrath êl. Η λέξη ΑλΛατ λήφθηκε για να είναι η θηλυκή έκφραση του Αλλάχ "Θεός". Ο Αλλάχ ο ίδιος είναι γνωστός για να είναι μια συνηρημένη λέξη του ΑλΙλάχ, που χρησιμοποιείται σε όλες τις σημιτικές γλώσσες, με μικρές διαμορφώσεις. Προτάσσεται πάντα το άρθρο Αλ κι έτσι ο Αλλάχ είναι το ακριβές ισοδύναμο του ελληνικού. Αργότερα επικράτησε η μορφή Αλλάχου Ταάλα – الله تعالي – ο Θεός είναι ο Υψηλότερος και αυτή η έκφραση είναι πάρα πολύ παλιά.
Η μορφή που μας δίνεται από τον Ηρόδοτο είναι θηλυκή της ίδιας λέξης. Στα Ασσυριακά Ιλλου είναι Θεός και Ιλλάτου Θεά. Το Αλλάτου (ΑλΛατ), είναι πιθανώς Ακκαδικής προέλευσης.
Κατά πάσα πιθανότητα κι έτσι φαίνεται πως είναι, η αναφορά του Ηροδότου μιλά για έναν θεό και μια σύζυγο θεά. Τούτο είναι σύνηθες στους Βαβυλωνίους και ακόμα πιο σύνηθες στους Ινδούς που το συναντάμε τακτικά.
Στην εποχή του Προφήτη και έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, ο Αλλάχ θεωρήθηκε πως στέκεται μόνος και απρόσιτος και οι κατώτερες θεότητες λατρεύτηκαν ως διαμεσολαβητές με Αυτόν.
Αυτές ήταν πολυάριθμες, οι σημαντικότερες τους είναι ο Ουάντ (وَدًّا), ο Γιαούκ (يَعُوقَ), ο Χουμπάλ (هبل), η ΑλΛατ (اللَّاتَ), η Ούζα (عُزَّى), και η Μανάτ (مناة).
Οι τρεις τελευταίες θεότητες θεωρούνται κόρες του ΑλΛαχ και το Κοράν επιπλήττει όσους τις λατρεύουν.
Στο Κοράν αναφέρονται:
وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا
23Waqaloo la tatharunna alihatakum wala tatharunna waddan wala suwaAAan wala yaghootha wayaAAooqa wanasran
Πνευματική Ιδιοκτησία Κειμένου Φάιζα Κωδωνά
Από αυτό βεβαίως, δεν εξαιρούνται ούτε οι μονοθεϊστικές θρησκείες. Ωστόσο, μελετώντας τις Βίβλους των θρησκειών, θα διαπιστώσομε πως πολλά σημεία είναι ασαφή και άλλα δίνουν ελάχιστες πληροφορίες. Αυτό καθιστά μια έρευνα για τις ρίζες προέλευσής τους ενδιαφέρουσα, είτε αυτή γίνεται με θρησκευτικά, φιλοσοφικά ή ιστορικά κριτήρια. Το μόνο σίγουρο είναι πως αυτές οι μονοθεϊστικές θρησκείες αφορούν σε ένα μεγάλο ποσοστό ανθρώπων και κατά κάποιο τρόπο είναι αιτία για τις σημαντικότερες μετακινήσεις ανθρωπίνων μαζών στην ιστορία της ανθρώπινης φυλής.
Αναφορικά στη θρησκεία του Ισλάμ, πολλά σημεία της Ιερής Βίβλου Κοράν είναι δυσνόητα και ως εκ τούτου η ερμηνεία τους στηρίζεται στον προφορικό λόγο, το Χαντίθ. Παρότι ο Μωχάμεντ (ε.σ) καταγράφεται σαν Αγγελιοφόρος του Θεού - Ρασούλ Αλλάχ και όχι σαν προφήτης του Θεού - Νάμπι Αλλάχ, εντούτοις οι πιστοί τον καλούν προφήτη δίνοντας την ιδιότητα του τελευταίου και μέγιστου των προφητών. Άρα, αυτά τα δύο, το Κοράν και το Χαντίθ, διαμορφώνουν τη μορφή του Ισλάμ.
Το Κοράν έχει κάποια δύσκολα σημεία προς εξήγηση, όπως η 50η Σούρα, Αλ Κκάφ. Επιφανειακά φαίνεται να αφορά στο γράμμα Κκαφ. Όμως πολλοί λένε σύμφωνα με το Χαντίθ, πως αφορά στο μυθικό Βουνό Κκαφ. Αναμφισβήτητα το Κοράν είναι η Αποκάλυψη του Θεού και αυτό δεν μπορεί να το απορρίψει κανείς.
Δεν θα τολμήσω να κάνω οποιαδήποτε ανάλυση στο πώς αναπτύχθηκε η θρησκεία μέχρι την τελική της μορφή. Είμαι εντελώς ακατάλληλη και δεν διαθέτω τέτοιες βαθιές ιστορικές γνώσεις. Μπορώ όμως να κάνω μια μικρή προσέγγιση σε ορισμένα σημεία, αυτά που διαπίστωσα να αναφέρονται από Έλληνες συγγραφείς της προϊσλαμικής και μετά εποχής.
Οι κάτοικοι της Αραβίας ήταν σύνολο διαφόρων φυλών. Ήταν οι γηγενείς και οι έποικοι που ήρθαν από την Αιθιοπία, από τη Σουμερία, από την Αίγυπτο, από το όρος Σινά, από την Βαβυλωνία και γενικά από το Βορρά και τη Δύση. Αυτό έχει καταγραφτεί και υπάρχει καμία αμφιβολία πως ήταν κάτοικοι από τους πρόωρους χρόνους της Χαμιτικής περιόδου.
Όλοι οι ξένοι λαοί επηρέασαν το θρησκευτικό στάτους της Αραβίας. Υπάρχουν αραβικές επιγραφές που το αποδεικνύουν αυτό, που περιέχουν ονόματα τέτοιων θεοτήτων όπως ο Σιν (Σεληνιακός Θεός των Σουμέριων, Βαβυλωνίων και Ασσυρίων) και η Ιστάρ που λατρεύονται από τους Σουμέριους αρχικά και μετά από τους Βαβυλώνιους, Ασσύριους, Σύριους και τμήμα της Αραβίας.
Φαίνεται πως οι Άραβες είχαν σαν αρχική θρησκεία τη λατρεία του Ενός, σαν γνήσια παιδιά του Σημ και του Ισμαήλ. Όμως και οι άλλες θρησκείες είχαν μπει στην Αραβία, μέσω των ξένων επιρροών, αν και η πίστη στον έναν αληθινό Θεό δεν είχε εξασθενίσει ποτέ εξ ολοκλήρου. Οι πιο στενά συνδεδεμένες φυλές ορκιζόταν με έναν όρκο στο όνομα του Θεού (Αλλάχ) και στην έκφραση, "ένας εχθρός του Θεού".
Μελετώντας τον Ιώβ και τον Ηρόδοτο, ενημερωνόμαστε πως υπήρχαν δύο θεότητες, μία αρσενική και μια θηλυκή. Αυτές λατρεύτηκαν από τους Άραβες. Οι δύο θεότητες προσδιορίζονται στις μορφές του Διονύσου και της Ουρανίας.
Ο Ηρόδοτος μας ενημερώνει ότι τα ονόματά τους σε Αραβικά ήταν Οροτάλτ και Αλιλάτ
Σέβονται δὲ Ἀράβιοι πίστις ἀνθρώπων ὅμοια τοῖσι μάλιστα. Ποιεῦνται δὲ αὐτὰς τρόπῳ τοιῷδε. Τῶν βουλομένων τὰ πιστὰ ποιέεσθαι ἄλλος ἀνὴρ ἀμφοτέρων αὐτῶν ἐν μέσῳ ἑστεὼς λίθῳ ὀξέϊ τὸ ἔσω τῶν χειρῶν παρὰ τοὺς δακτύλους τοὺς μεγάλους ἐπιτάμνει τῶν ποιευμένων τὰς πίστις, καὶ ἔπειτα λαβὼν ἐκ τοῦ ἱματίου ἑκατέρου κροκύδα ἀλείφει τῷ αἵματι ἐν μέσῳ κειμένους λίθους ἑπτά, τοῦτο δὲ ποιέων ἐπικαλέει τε τὸν Διόνυσον καὶ τὴν Οὐρανίην.
Ἐπιτελέσαντος δὲ τούτου ταῦτα ὁ τὰς πίστις ποιησάμενος τοῖσι φίλοισι παρεγγυᾷ τὸν ξεῖνον ἢ καὶ τὸν ἀστόν, ἢν πρὸς ἀστὸν ποιῆται, οἱ δὲ φίλοι καὶ αὐτοὶ τὰς πίστις δικαιοῦσι σέβεσθαι. Διόνυσον δὲ θεῶν μοῦνον καὶ τὴν Οὐρανίην ἡγέονται εἶναι, καὶ τῶν τριχῶν τὴν κουρὴν κείρεσθαί φασι κατά περ αὐτὸν τὸν Διόνυσον κεκάρθαι· κείρονται δὲ περιτρόχαλα, ὑποξυροῦντες τοὺς κροτάφους. Ὀνομάζουσι δὲ τὸν μὲν Διόνυσον Ὀροτάλτ, τὴν δὲ Οὐρανίην Ἀλιλάτ.
Και αλλού λέει:
Πέρσας δὲ οἶδα νόμοισι τοιοισίδε χρεωμένους, ἀγάλματα μὲν καὶ νηοὺς καὶ βωμοὺς οὐκ ἐν νόμῳ ποιευμένους ἱδρύεσθαι, ἀλλὰ τοῖσι ποιεῦσι μωρίην ἐπιφέρουσι, ὡς μὲν ἐμοὶ δοκέειν, ὅτι οὐκ ἀνθρωποφυέας ἐνόμισαν τοὺς θεοὺς
κατά περ οἱ Ἕλληνες εἶναι. Οἱ δὲ νομίζουσι Διὶ μὲν ἐπὶ τὰ ὑψηλότατα τῶν ὀρέων ἀναβαίνοντες θυσίας ἔρδειν, τὸν κύκλον πάντα τοῦ οὐρανοῦ Δία καλέοντες. Θύουσι δὲ ἡλίῳ τε καὶ σελήνῃ καὶ γῇ καὶ πυρὶ καὶ ὕδατι καὶ ἀνέμοισι. Τούτοισι μὲν δὴ θύουσι μούνοισι ἀρχῆθεν, ἐπιμεμαθήκασι
δὲ καὶ τῇ Οὐρανίῃ θύειν, παρά τε Ἀσσυρίων μαθόντες καὶ Ἀραβίων· καλέουσι δὲ Ἀσσύριοι τὴν Ἀφροδίτην Μύλιττα, Ἀράβιοι δὲ Ἀλιλάτ, Πέρσαι δὲ Μίτραν.
Είναι ενδεχομένο, η Αλλάτου των Βαβυλωνίων πως είναι η Αλιλάτ, αυτή η θεότητα που αναφέρεται στο Κοράν.
53- AN-NAJM, εδάφιο 19
فَرَأَيْتُمُ اللَّاتَ وَالْعُزَّى
19 Afaraaytumu allata waalAAuzza
19 μήπως είδατε την Λατ (Αλ-Λατ) και την Ουζά (Άλ-Ουζά);
Σύμφωνα με τον Movers, Οροτάλτ είναι “το πυρ του Θεού”, ôrath êl. Η λέξη ΑλΛατ λήφθηκε για να είναι η θηλυκή έκφραση του Αλλάχ "Θεός". Ο Αλλάχ ο ίδιος είναι γνωστός για να είναι μια συνηρημένη λέξη του ΑλΙλάχ, που χρησιμοποιείται σε όλες τις σημιτικές γλώσσες, με μικρές διαμορφώσεις. Προτάσσεται πάντα το άρθρο Αλ κι έτσι ο Αλλάχ είναι το ακριβές ισοδύναμο του ελληνικού. Αργότερα επικράτησε η μορφή Αλλάχου Ταάλα – الله تعالي – ο Θεός είναι ο Υψηλότερος και αυτή η έκφραση είναι πάρα πολύ παλιά.
Η μορφή που μας δίνεται από τον Ηρόδοτο είναι θηλυκή της ίδιας λέξης. Στα Ασσυριακά Ιλλου είναι Θεός και Ιλλάτου Θεά. Το Αλλάτου (ΑλΛατ), είναι πιθανώς Ακκαδικής προέλευσης.
Κατά πάσα πιθανότητα κι έτσι φαίνεται πως είναι, η αναφορά του Ηροδότου μιλά για έναν θεό και μια σύζυγο θεά. Τούτο είναι σύνηθες στους Βαβυλωνίους και ακόμα πιο σύνηθες στους Ινδούς που το συναντάμε τακτικά.
Στην εποχή του Προφήτη και έτσι όπως εξελίχθηκαν τα πράγματα, ο Αλλάχ θεωρήθηκε πως στέκεται μόνος και απρόσιτος και οι κατώτερες θεότητες λατρεύτηκαν ως διαμεσολαβητές με Αυτόν.
Αυτές ήταν πολυάριθμες, οι σημαντικότερες τους είναι ο Ουάντ (وَدًّا), ο Γιαούκ (يَعُوقَ), ο Χουμπάλ (هبل), η ΑλΛατ (اللَّاتَ), η Ούζα (عُزَّى), και η Μανάτ (مناة).
Οι τρεις τελευταίες θεότητες θεωρούνται κόρες του ΑλΛαχ και το Κοράν επιπλήττει όσους τις λατρεύουν.
Στο Κοράν αναφέρονται:
وَقَالُوا لَا تَذَرُنَّ آلِهَتَكُمْ وَلَا تَذَرُنَّ وَدًّا وَلَا سُوَاعًا وَلَا يَغُوثَ وَيَعُوقَ وَنَسْرًا
23Waqaloo la tatharunna alihatakum wala tatharunna waddan wala suwaAAan wala yaghootha wayaAAooqa wanasran
Πνευματική Ιδιοκτησία Κειμένου Φάιζα Κωδωνά
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου